Wspieranie rozwoju dziecka

W przedszkolu pracującym systemem edukacyjno wychowawczym Marii Montessori stwarza się warunki dla optymalnego rozwoju każdego dziecka. Jednakową wagę przykładają nauczycielki do rozwoju wszystkich sfer osobowości dziecka. Dzieci mając możliwość zaspokojenia swoich wszystkich potrzeb wyrastają na samodzielne, niezależne z dużą aktywnością poznawczą. Posiadają poczucie własnej wartości. Są odpowiedzialne, umiejące planować swoje działania, są tolerancyjne i uspołecznione. Osiągnięcie optimum rozwojowego dziecka możliwe jest w naszym przedszkolu dzięki edukacji montessoriańskiej, która ma charakter zindywidualizowany. Rolą nauczyciela jest zatem najbardziej jak to możliwe wspieranie rozwoju dziecka zgodnie z mottem „Pomóż mi samemu to zrobić”. Ale także na organizowaniu środowiska dziecka, stymulowaniu aktywności i podtrzymywaniu wewnętrznej motywacji do samodzielnego zdobywania przez dziecko wiadomości i umiejętności.

Podstawowym warunkiem prawidłowego rozwoju dziecka jest uwzględnienie w procesie wychowania właściwości psychicznych dziecka oraz umieszczenie go w odpowiednio zorganizowanym środowisku. Nauczycielki naszego przedszkola dokładają szczególnych starań, aby środowisko to z jednej strony wychodziło naprzeciw ciągle rozwijającym się potrzebom dziecka, z drugiej strony natomiast, aby pozwoliło te potrzeby, zainteresowania, uzdolnienia, talenty rozwijać i realizować swobodnie i bez przeszkód. Dlatego też mówiąc o wspieraniu rozwoju dziecka należy wspomnieć o postawie nauczyciela montessoriańskiego, którego zadaniem jest wspomaganie samodzielnych wysiłków dziecka, opieranie swoich działań pedagogicznych na prawach rozwoju dziecka, wspierać je, współdziałać z nimi. Nauczyciel wspierający rozwój dziecka we wszystkich obszarach rozwojowych podąża za dzieckiem. Nauczyciel może właściwie realizować powinności związane ze wspieraniem rozwoju każdego dziecka tylko wtedy, gdy będzie prowadził wnikliwą, systematyczną, rzetelną obserwację postępów rozwojowych dziecka – by niczego nie przeoczyć zwłaszcza tego, które dziecko potrzebuje wsparcia i pomocy. Tak więc nauczyciel powinien „ dawać odczuć swoją obecność tym, którzy jej szukają oraz być niewidzialny dla tych, którzy ją znaleźli”.

W naszym przedszkolu rzetelna i wnikliwa obserwacja dziecka rozpoczyna się już od pierwszych dni pobytu dziecka w środowisku przedszkolnym. Jest to wstępna diagnoza dziecka we wszystkich obszarach rozwojowych, a zapis jej wyników dokonuje się w specjalnych arkuszach diagnostycznych. Pozwala to nauczycielkom ukierunkować i stymulować prace dziecka. Stosowane są również arkusze diagnostyczne ułatwiające rozpoznawanie u dzieci ich szczególnych umiejętności, predyspozycji, zdolności kierunkowych, czy talentów. Dzięki tej obserwacji możliwe jest określenie mocnych stron dziecka i tych, które wymagają szczególnego wsparcia. Zatem wspierając rozwój dziecka nauczycielki stwarzają specyficzne warunki i sytuacje edukacyjne do rozwijania uzdolnień – opracowywane są dla dzieci programy pracy z dzieckiem zdolnym, bądź dla dzieci mających specyficzne trudności w uczeniu się – programy o charakterze terapeutycznym. Wykorzystywane są także walory terapeutyczne materiałów Montessori, przygotowując w ten sposób dzieciom sytuacje do działań zgodnie z ich rytmem rozwojowym i możliwościami. Wynika stąd, że w naszym przedszkolu możliwie wszechstronnie dokonuje się wspieranie rozwoju każdego dziecka. Nauczyciel dobiera takie sytuacje edukacyjne i materiały dydaktyczne, aby towarzyszyły rozwojowi uzdolnień, zainteresowań, a także stymulowały poczynania dziecka. Ogromną role przypisujemy tutaj materiałom montessoriańskim, których zadaniem jest wspomaganie rozwoju dziecka, dlatego nazywane są materiałami rozwojowymi. Umożliwiają one wyjście w uczeniu się od doświadczenia i poznania zmysłowego, służą nie tylko rozwojowi intelektualnemu, ale kształtowaniu całej osobowości dziecka. Stosowane działania nauczycielek, wspierające rozwój dziecka zaoferowane w odpowiednim momencie otwierają przed dzieckiem nowe horyzonty poznawcze, poszerzają krąg doświadczeń zdobytych w środowisku przedszkolnym dając „klucz do świata”.

Dla osiągnięcia optimum rozwojowego każdego dziecka nauczycielki stosują w pracy z dziećmi jeszcze inne metody, formy, programy wspierające rozwój dziecka. A są to:

  • gry i zabawy kształtujące charakter, wrażliwość i inteligencję emocjonalną dziecka,
  • elementy pedagogiki zabawy,
  • elementy muzykoterapii Batii Straus
  • elementy integracji sensorycznej,
  • elementy kinezjologi edukacyjnej Dennisona,
  • ćwiczenia i zabawy zapobiegające ryzyku dysleksji,
  • walory terapeutycznych materiałów rozwojowych,
  • lekcje z komputerem,
  • drożenie do pracy przedszkola w okresie adwentu – godzinki adwentowe, natomiast w okresie wielkiego postu – tworzony jest ogródek wielkanocny.

„Nauczyciel jeśli rzeczywiście chce dawać wsparcie musi iść za dzieckiem, swoje własne poczynania, postępowanie uzależnić od dziecka … nie odwrotnie”.