Czytanie literatury wspiera rozwój psychiczny, intelektualny i społeczny dziecka. Zaspokaja wszystkie potrzeby emocjonalne malucha, a przy tym przynosi mu radość i pozostawia cudowne wspomnienia. Pamiętajmy, że czytając dziecku książkę, w istocie dajemy mu największy dar – swój czas, wyłączną uwagę, pełne zaangażowanie, nasz entuzjazm dla czytania, miłość.
Książka czytana dziecku może być terapią, pomocą w rozwiązywaniu różnych problemów.
Terapia przez baśń – wzbogaca świat wewnętrzny dziecka, rozwija wyobraźnię i fantazję, wyzwala emocje i wrażliwość, uczy współczucia, empatii oraz wyrażania uczuć. Baśnie mają zawsze szczęśliwe zakończenia, więc przynoszą radość, budzą nadzieję i optymizm.
Bajka terapeutyczna – adresowana jest głównie do dzieci od 4 do 9 lat. Ma na celu uspokojenie, zredukowanie problemów emocjonalnych i wspieranie rozwoju osobowego dziecka. Jej specyfika polega na tym, że jest ona skierowana do określonego odbiorcy, który zmaga się z konkretnym problemem. Pozwala dziecku bez lęku spojrzeć na własne problemy i uczy, jak sobie z nimi radzić.
W pracy przedszkola bardzo szeroko wykorzystywana jest literatura dziecięca zwłaszcza bajki, wiersze, opowiadania czy baśnie. Pomaga ona dotrzeć do dzieci i w przystępny dla nich sposób przybliżyć im wartości moralne, zrozumieć pewne zależności.
Ważnym jest aby przygotowanie dzieci do samodzielnego czytania i korzystania z literatury jako źródła wiedzy, przeżyć i emocji rozpoczęło się jak najwcześniej.
Ogromną rolę odgrywają w tym procesie rodzice, jako osoby wspomagające wszechstronny rozwój dziecka. Wiersze, bajki, opowiadania są często podstawą do organizowania zajęć edukacyjnych, ponieważ sprzyjają rozwijaniu wyobraźni, stanowią inspirację do prac plastycznych, jak również zachęcają dzieci do odtwarzania ich treści w zabawach twórczych i ciekawych formach aktywności teatralnej.
Nie sposób przytoczyć wszystkich zalet jakie płyną z pięknej tradycji czytania dziecku bajek na dobranoc. Wzór pięknej mowy – niejednokrotnie przecież na co dzień posługujemy się gwarą. Nasze dziecko idąc do szkoły ma problemy z prawidłową mową . Czytając teksty dostosowane do wieku i potrzeb dziecka dajemy mu przykład prawidłowego budowania zdań i wypowiedzi. Dziecko któremu czytano w dzieciństwie bajki potrafi lepiej skupić się w czasie zajęć w szkole, łatwiej się wypowiada , jego mowa jest płynna, buduje poprawniejsze składniowo zdania . Dzięki różnorodności tekstów mały „słuchacz” posiada bogaty słownik ( czynny i bierny ) ma również lepiej wykształconą pamięć słuchową i wzrokową ( o ile czytane teksty były bogato ilustrowane ). Wielu psychologów wskazuje również na rozwój dziecięcej wyobraźni dzięki słuchanym bajkom.
Poza wymienionymi zaletami wypływającymi z czytania dzieciom książek należy zwrócić uwagę na jego rolę w kształceniu emocjonalnym. Czytając teksty nasycamy je emocjonalnie pomagając im poprzez naszą interpretację odczytywać i wyrażać emocje zawarte w tekście. Im młodsze dziecko tym łatwiej utożsamia się z bohaterami bajek wchodząc często w ich rolę Uwidacznia się to w bezpośrednich reakcjach dziecka i w późniejszych zabawach oraz rysunkach. Czytając dobrze dobrane bajki stwarzamy sytuację w której kształtuje się wyobraźnia dziecka uwarunkowana emocjami pojawiającymi się podczas słuchania. Czytając bajki mamy nieograniczony wpływ na dobór tekstów, które pomogą dziecku w interpretowaniu różnych sytuacji życiowych.
Przeznaczone dla dzieci pozycje książkowe przedstawiają ten sam rodzaj emocji jakie towarzyszą im w codziennym życiu. Dzieci słuchając czytanych przez rodziców tekstów rozpoznają siebie w sytuacjach tam opisanych. Czytanie książek wzmacnia relację rodzica z dzieckiem. Rodzicom często pomaga zrozumieć psychologiczny i emocjonalny rozwój ich dzieci nadać mu właściwy kierunek. Widzimy często jak dziecko rośnie nabiera wagi – a czy zauważamy, że równocześnie z tym procesem kształtuje się jego osobowość ? W życiu dziecka tworzy się obraz rodzica przewodnika i opiekuna – który prowadzi go przez zakamarki życia – bezpiecznie i spokojnie. Jeżeli czytamy dziecku różne pozycje ( bajki, wiersze, opowiadania ) z łatwością odnajdujemy postacie które pomogą w przeżywaniu i przezwyciężaniu trudności, interpretacji trudnych, życiowych sytuacji, rozwiązywanie ich. Czytanie jest dziś ważniejsze niż było kiedykolwiek w przeszłości. Świat jest coraz bardziej skomplikowany, lawinowo przyrasta ilość informacji, podawanej przez radio czy telewizję. Telewizja nie rozwija u dzieci myślenia i skraca ich przedział uwagi, wiele programów wywołuje lęki i niepokój oraz znieczula na agresję. Dlatego też powinniśmy codziennie dzieciom czytać np. bajki. Codzienne głośne czytanie jest szczepionką przeciwko wielu niepożądanym wpływom i zagrożeniom dla umysłu i psychiki dziecka ze strony współczesnej cywilizacji. Dzięki literaturze dziecięcej można dostarczyć małemu człowiekowi wiedzy o innych ludziach, jego przeżyciach, o faktach, o kulturze i obyczajach różnych narodów, o przyrodzie i pięknie krajobrazu. Tekst literacki przedstawiany dzieciom przemawia do dzieci językiem emocjonalnym pobudzającym procesy uczuciowe i wywołującym bogate wyobrażenia, zmusza także do refleksji i ustosunkowania się do przedstawionych wydarzeń i postaci. Dokonując oceny postępowania postaci, występujących w bajkach dziecko zdobywa umiejętność samooceny, uczy rozróżniać prawdę od fałszu, dobra od zła, wyzbywa się egoizmu, uwrażliwia na cierpienia innych, a sytuacje komiczne wywołają śmiech i radość.
Wspólna głośne czytanie bajek wpływa nie tylko na rozwój emocjonalny dziecka, ale także sprzyja: rozwijaniu komunikacji językowej dziecka, wzbogacaniu słownictwa, poprawności gramatycznej i stylistycznej wypowiedzi, kształceniu mowy ekspresyjnej. Bajka kształci i wyrabia u małego odbiorcy smak estetyczny, pobudza i wzbogaca jego wyobraźnię. My jako dorośli musimy pamiętać, że czytanie powinno się kojarzyć dziecku z radością, a nigdy z przymusem, stresem, nudą lub karą.
Odrzucając książkę – świadomie rezygnujemy z jedynej ( oprócz rozmowy ) możliwości porozumiewania się z dzieckiem i wejścia w jego świat. W sytuacji kiedy dziecko zostawione jest samemu sobie w trudnych czy kłopotliwych dla niego sytuacjach szuka pomocy gdzie indziej. Często znajduje dla siebie azyl przed ekranem telewizora.
RODZICU!!
„Bez względu na to ile masz zajęć najważniejszą rzeczą jaką możesz zrobić dla przyszłości swojego dziecka, obok okazywania mu miłości przez przytulanie, jest codzienne, głośne czytanie oraz radykalne ograniczenie telewizji” (Jim Trelease)