Ćwiczenia motoryki małej.

Jeśli przyjrzymy się pomocom Montessori, to zauważymy, że większość z nich ma specjalne uchwyty do przenoszenia, a praca z nimi wymaga czytelnej prezentacji ze strony nauczyciela, który każdorazowo koryguje pewne ruchy. Dzięki temu przenoszenie tacy, układanie puzzli, nauka przelewania, praca z tabliczkami, koralikami, mapą, itd. ćwiczą „chwyt pisarski”.
Przykłady ćwiczeń kształcących motorykę małą:
Lepienie
Warto proponować dziecku masy robione wspólnie z nim w domu.

Segregowanie
To ćwiczenie doskonale rozwija także umiejętności matematyczne, bo pozwala wyodrębniać poszczególne zbiory, ale też dostrzegać ich części wspólne, klasyfikować i dokonywać analizy wzrokowej. Do takiej zabawy przydają się kolorowe pompony, drewniane ozdoby, piórka, ale też fasolki, guziki, czy inne drobiazgi znajdujące się w domu.
Przygotowując taki zestaw do pracy dla dziecka, warto w nim umieścić odpowiednie narzędzie do przenoszenia rzeczy: szczypce (metalowe do cukru, drewniane do ogórków), zaparzacz do herbaty czy klamerkę do bielizny – wymagają one użycia dokładnie tych mięśni, które potem umożliwiają trzymanie ołówka. Dziecko z użyciem narzędzi przenosi przedmioty z miseczki do miseczki (zawsze od strony lewej do prawej – taki jest kierunek pisania) lub rozkłada do przegródek (tu przydaje się paleta do farb lub pudełko na śrubki ze sklepu budowlanego).
Stopień trudności ćwiczenia powinien wzrastać w miarę, jak dziecko wykonuje ćwiczenia coraz sprawniej: elementy stają się drobniejsze, mają więcej kolorów, przydzielenie ich do danej kategorii staje się mniej oczywiste.
Przenoszenie
Ta zabawa łączy się z poprzednią, ale do ćwiczeń ręki można też użyć: łyżeczki, którą dziecko przenosi sypkie produkty z jednego naczynia do drugiego lub pipetki (zakrapalcza), którą trzeba przetransportować wodę i umieścić w określonym miejscu (np. przyssawce z maty kąpielowej, kropkach narysowanych flamastrem lub kredką akwarelową na kartonie). Różne barwniki dodane do wody urozmaicą zabawę.
Układanie
Do tych zabaw przydają się różne mozaiki, szczególnie takie wymagające chwytu dwoma palcami, jak kołeczki wkładane w tablicę czy koraliki, które potem się sprasowuje w obrazek. Dziecko może samo projektować wzór, ale też naśladować go – odtwarzać z przygotowanego szablonu. Taki rodzaj zabawy doskonali też koordynację wzrokowo-ruchową i ćwiczy spostrzegawczość.
Nawlekanie
Czynność ta wymaga chwycenia w palce koralika i sznurka (lub nici z igłą) oraz umiejętnego przewleczenia. Do nawlekania służą przede wszystkim koraliki, ale też guziki, kulki jarzębiny (świeży groch i fasolki również), makarony, pocięte na kawałki ruloniki. W ten sposób dziecko może odtwarzać wzór (na przykład narysowany na kartce), tworzyć własne korale i bransoletki, którymi obdaruje bliskich.
Szycie i wyszywanie
Najprostsze ćwiczenie to przewlekanie sznurówki przez dziurki zrobione w dość grubym kartonie. Do bardziej skomplikowanych wyszywanek potrzebna jest igła. Duże, plastikowe igły są łatwe do nawleczenia, a zajęcie to jest bezpieczne i usprawnia palce.
Przydaje się też plastikowa lub materiałowa kanwa, na której dziecko ćwiczy manewrowanie igłą i wyszywa przy użyciu grubych nici, włóczki, a nawet wstążek, może także przyszywać guziki czy koraliki. Starsze dzieci chętnie wyszywają z użyciem tradycyjnych narzędzi: igły, tamborka, muliny i tworzą w ten sposób obrazki i tradycyjne wzory.
Kalkowanie
Wystarczy do rysunku o wyraźnych konturach przyłożyć kalkę, papier śniadaniowy lub pergamin do pieczenia, aby przekopiować to, co znajduje się pod spodem. Pracuje wówczas nie tylko motoryka mała, ćwiczenia te wspomagają też umiejętność skupienia się na zadaniu i powracania wzrokiem do miejsca, gdzie trzeba kontynuować rysowanie linii.

Prace domowe
Małe paluszki usprawni samodzielne obieranie owoców i warzyw (zarówno przy pomocy obieraczki, jak i ręcznie – obranie mandarynki czy cebuli wymaga sporego skupienia na zadaniu), krojenie ich, przygotowywanie i wyrabianie ciasta.
Ogromnej precyzji ruchów i koncentracji wymaga nakręcanie nakrętek, wkręcanie śrubek, wbijanie gwoździ (wystarczy pudełko ze śrubami, podkładkami i nakrętkami różnej wielkości lub deska z nawierconymi otworami, wkręty i śrubokręt). Także takie czynności jak przypinanie prania klamerkami do bielizny, dobieranie skarpet w pary i zwijanie ich razem, a nawet mycie i szorowanie (używanie spryskiwacza, trzymanie szczotki) wzmacniają ręce dziecka.
Prace plastyczne
Wszelkie „typowe” prace plastyczne, jak rysowanie, malowanie, stemplowanie, wydzieranie, wycinanie, naklejanie – wszystkie te mniej lub bardziej twórcze techniki pozwalają na rozwój motoryki małej. Dziecko może tworzyć własne dzieła – wymagają one pracy dokładnie tych samych mięśni i ćwiczą te same umiejętności, a są bez porównania bardziej atrakcyjne j zajmujące dla dziecka.
Inne rzeczy, które ćwiczą grafomotorykę
Każda czynność, która wymaga drobnych, precyzyjnych ruchów dłoni oraz zamaszystych ruchów ramion, pomaga dziecku wzmocnić mięśnie potrzebne do pisania. Zamiast mozolnego kreślenia szlaczków dziecko może tkać, wrzucać monety do skarbonki, rysować labirynty, malować kredą po chodnikach, robić z liści ubranka dla lalek i co tylko przyjdzie nam do głowy – ważne, aby czynność ta była atrakcyjna dla dziecka i pozwalała na zaangażowanie się w nią.

Prószy śnieg i mróz się stara, nie siedź w domu jak niezdara!

Ile było radości na samo wspomnienie o wyjściu do ogrodu przedszkolnego. A ogród przedszkolny uśpiony, cały w bieli , gdzie nie gdzie  ślady ptaków na śniegu. Cisza. Aż tu nagle wypadły dzieciaki, no i się zaczęło zimowe szaleństwo. Uśmiech nie schodził z twarzy. To był świetna okazja, aby zażyć ruchu na świeżym powietrzu, przy okazji świetnie się bawiąc. Było wspaniale. Przy okazji odwiedziliśmy naszą przyrodniczą ścieżkę edukacyjną, aby poobserwować rośliny i drzewa w zimowym uśpieniu.

Kodowanie w grupie Czerwonej

Umiejętność kodowania wspiera rozwój dziecka pod kątem późniejszego życia w świecie technologii. Za sprawą nauki kodowania i programowania, dziecko w przystępny sposób uczy się logicznego myślenia i w praktyce łączy ze sobą wiedzę matematyczną z językową. Kodowanie na dywanie  to zajęcia z kodowania z zakresu niemal wszystkich obszarów edukacyjnych. Taka forma nauki poprzez zabawę doskonale przygotowuje dzieci do stawiania pierwszych kroków w programowaniu, dzieci uczą się logicznego myślenia, współpracy w zespole, rozwijają pamięć, koncentracje uwagi, syntezę wzrokową i słuchową, analizę i koordynacje ruchową. Takie umiejętności to tylko niektóre z wielu kompetencji, które możemy trenować razem z dziećmi podczas zabaw w kodowanie. 

Do pierwszych zabaw i ćwiczeń wykorzystujemy matę edukacyjną z kolorowymi kubeczkami i symbolami graficznymi. Układamy  je na płaszczyźnie według własnych pomysłów lub według kodu zaproponowanego przez nauczyciela.

Podczas naszych zabaw z kodowania dzieci miały za zadanie utworzenie kodu – skryptu według własnych pomysłów oraz utworzenie kodu z wykorzystaniem strzałek kierunkowych tak aby przenieść kubeczek z pola startowego do mety. Do naszych zabaw wykorzystaliśmy również karty graficzne z różnymi symbolami. Dzieci miały za zadanie przejść do mety np. przez wszystkie pola na których znajdują się owoce omijając pola na których są warzywa, stanąć na polach gdzie znajdują się zwierzęta mieszkające w zoo,  utworzyć kod tak aby stanąć na polu z pojazdem, który porusza się najszybciej lub dojść do mety za pomocą strzałek stając na owocach w kolorze czerwonym. Dzieci podczas zabawy dochodziły do wniosku, że zaproponowany kod nie jest jedyną opcją dojścia do celu lecz istnieje więcej rozwiązań.

Oczywiście to nie koniec zabaw z kodowaniem w naszej grupie, przed nami jeszcze mnóstwo nowych możliwości, zabaw, pomysłów oraz wspólnej aktywności.

Opracowała: Marcela Zagrobelny

V zadanie w ramach projektu Zdrowo jem, więcej wiem – Dzielimy się wiedzą – Kolorowy talerz.

Ostatnim zadaniem do wykonania w ramach projektu Zdrowo jem, więcej wiem było zadanie Dzielimy się wiedzą –  Kolorowy talerz.

Dzięki przeprowadzonym lekcjom i konkursom dzieci zdobyły nową wiedzę. Przyszedł czas, aby podzielić się tą wiedzą z całą społecznością przedszkolną oraz rodzicami. Zadanie polegało na wypromowaniu wiedzy na temat warzyw i owoców oraz szkodliwości cukru. Zadanie podzielone było na dwie części:

  • Forum zdrowia dla rodziców

W ramach tego zadania umieszczam poniżej materiały dla rodziców od organizatorów.

Tekst pt. „Kolorowy talerz, czyli garść informacji o warzywach i owocach” mgr inż. Joanna Jaczewska-Schuetz, Instytut Żywności i Żywienia

Czy wiesz, że piękne i różnorodne barwy owoców i warzyw nie są jedynie fantazją natury, ale przede wszystkim ważną informacją o cennych składnikach odżywczych? Zadbaj o różnorodne, kolorowe posiłki, a dostarczysz organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje. Dowiedzmy się, o czym mówi nam barwa danego owocu lub warzywa.

Warzywa i owoce są ważnym składnikiem diety dzieci – są źródłem przede wszystkim witamin, składników mineralnych i błonnika. Prostą metodą na dostarczenie sobie i dziecku potrzebnych składników pokarmowych jest komponowanie posiłku tak, aby na talerzu znalazły się zróżnicowane kolorystycznie produkty. Kolorowo znaczy zdrowo. Barwa warzyw i owoców wiąże się z określonymi substancjami, które mają wpływ nie tylko na kolor produktu, lecz także na jego właściwości zdrowotne. Różnorodność spożywanych warzyw i owoców zapewnia dostarczenie wszystkich cennych składników odżywczych. Stosowanie zasady „kolorowego talerza” ułatwi sporządzanie pełnowartościowych posiłków oraz zapewni potrawom ciekawy i apetyczny – zachęcający dzieci do jedzenia – wygląd.

 Ciemnogranatowy

Winogrona, borówka czernica (czarna jagoda), czarna porzeczka, śliwka, jeżyna, żurawina – zawierają duże ilości antocyjanów, witaminy C oraz karotenoidów. Antocyjany są to substancje o właściwościach przeciwutleniających i posiadające zdolność usuwania wolnych rodników tlenowych. Substancje te mają także właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne oraz korzystnie działają na naczynia krwionośne, zwiększając ich elastyczność. Antocyjany poprawiają także mikrokrążenie w gałce ocznej – zwiększają elastyczność i uszczelniają ściany naczyń włosowatych, hamują krzepliwość, a dzięki temu zwiększają przepływ krwi w siatkówce i poprawiają widzenie. Ta grupa warzyw i owoców zawiera także duże ilości witaminy C. Witamina C m.in. wzmacnia system odpornościowy organizmu, zmniejszając podatność na zakażenia bakteryjne i wirusowe, przyspiesza gojenie się ran, pomaga zachować dobry stan ścian naczyń krwionośnych, jest najpowszechniejszym przeciwutleniaczem.

Pomarańczowo-żółty

Marchew, papryka, pomidory, dynia, morele, brzoskwinie, pomarańcze, cytryny, grejpfruty swoją barwę zawdzięczają beta-karotenowi, który jest prowitaminą A (prowitamina – to związek chemiczny, który w organizmie ulega przekształceniu w witaminę). Witamina A sprzyja tworzeniu się nowych komórek, jest więc konieczna do uzyskania odpowiedniego wzrostu u dzieci. Witamina ta bierze także udział w procesie widzenia, zapobiega 'kurzej ślepocie’. Wzmacnia układ immunologiczny -przy niedoborach witaminy A następuje osłabienie odporności. Jest niezbędna do dobrego utrzymania błon śluzowych, odpowiada za wygląd skóry, zapobiega rogowaceniu naskórka. Beta-karoten jako przeciwutleniacz unieszkodliwia wolne rodniki, działa więc przeciwnowotworowo. Ta grupa 11. edycja projektu „Zdrowo jem, więcej wiem” www.zdrowojem.fundacjabos.pl 3 warzyw i owoców zawiera także duże ilości witaminy C – zwłaszcza cytrusy, które w okresie zimowym są dobrym źródłem tej witaminy.

Zielony

Sałata, szpinak, cykoria, brokuły, natka pietruszki, seler naciowy – zawierają foliany, czyli związki niezbędne w procesie tworzenia i prawidłowego funkcjonowania kwasów DNA i RNA oraz produkcji czerwonych krwinek. Zarówno u dorosłych, jak i dzieci, foliany zapobiegają anemii. Regulują też wzrost i podział wszystkich komórek organizmu. Zielone warzywa liściaste są również źródłem witaminy C, witaminy B6 oraz żelaza.

  • Promocja zdobytej wiedzy wśród społeczności przedszkolnej.

Ze względu na trwającą sytuację epidemiologiczną w kraju wszelkie działania edukacyjne odbywają się w obrębie swoich grup. Aby podzielić się zdobytą wiedzą z przedszkolakami z innych grup oraz pracownikami przedszkola wyeksponowaliśmy w głównym holu plakaty będące reklamą zdrowych słodyczy, tablicę z pracami na temat „Jem owoce i warzywa”, a także przygotowaliśmy gazetkę na temat Cukier? Nie, dziękuję! – przedstawiającą zawartość cukru w niektórych produktach spożywczych. Główny hol to zdecydowanie najlepsze miejsce, bowiem każdy, codziennie tamtędy przechodzi nawet kilka razy.

IV zadanie w ramach projektu Zdrowo jem, więcej wiem – Konkurs: Reklama zdrowych słodyczy

W ramach realizowanego projektu Zdrowo jem, więcej wiem przystąpiliśmy do czwartego zadania jakim był konkurs: Reklama zdrowych słodyczy. Wiadomo, że zarówno dzieci jak i dorośli preferują słodki smak. Dlatego chętnie sięgamy po różnego rodzaju słodkości. Słodycze w niewielkich ilościach są dopuszczalne, ale gdy spożywane są w nadmiarze skutkują m.in. otyłością, próchnicą zębów, złym samopoczuciem, niską sprawnością ruchową itp. Po dyskusji z przedszkolakami na temat szkodliwości słodyczy dla naszego zdrowia i omówieniu sposobów zastąpienia typowych słodyczy innymi zdrowymi słodyczami, czyli tymi bez dodatku cukru np. świeżymi i suszonymi owocami, pestkami dyni, słonecznika, orzechami, migdałami, itp. przystąpiliśmy do wykonania zadania. Dzieci pracowały w trzech grupach. Z zapałem wykonywały swoje plakaty. Wszystkie dzieci były zaangażowane, wiedziały, że po skończonej pracy dokonają wyboru najlepszej.

Wykonane plakaty były kolorowe i bardzo ciekawe. Zostały powieszone w widocznym miejscu w sali. Zadaniem dzieci było wybranie najlepszego plakatu. Każde dziecko mogło oddać jeden głos. Pod każdym plakatem znajdowało się krzesełko, na którym położony był koszyczek. Dzieci otrzymały po jednym klocku. Podchodząc pojedynczo miały wrzucić klocek do koszyczka, który znajduje się pod wybranym plakatem. Sposób wyboru najlepszej pracy bardzo podobał się dzieciom. Podobnie jak we wcześniejszym konkursie cieszyło ich to, że to właśnie one dokonają wyboru. W tym konkursie również dwie prace otrzymały taką samą liczbę głosów. Dlatego przeprowadziliśmy dodatkowe głosowanie, dzięki któremu wyłoniliśmy najlepszą reklamę zdrowych słodyczy.

Wykonane reklamy zachęcają do rezygnowania z tradycyjnych słodyczy. Przedszkolaki obiecały, że będą ograniczać spożywanie słodyczy i zastąpią je owocami i innymi wartościowymi produktami.  

III zadanie w ramach projektu Zdrowo jem, więcej wiem – lekcja: Cukier? Nie, dziękuję!

Kolejnym zadaniem w ramach programu Zdrowo jem, więcej wiem była lekcja Cukier? Nie, dziękuję! Celem lekcji było uświadomienie dzieciom, że jedzenie słodyczy prowadzi do otyłości oraz wywołuje wiele chorób oraz zachęcenie ich do podjęcia decyzji o zmianie nawyków żywieniowych.

Na początku lekcji dzieci wysłuchały fragment książki pt. „Kubuś Puchatek”, po czym dokonaliśmy analizy treści i dzieci wyciągnęły wnioski z zachowania głównego bohatera.

Następnie zastanawialiśmy się co jest zdrowe w naszej diecie, a co nie. Rozmawialiśmy na temat szkód, jakie może poczynić cukier w organizmie człowieka. Dzieci na podstawie planszy zobaczyły produkty o różnej kaloryczności np. 1,5 tabliczki czekolady ma tyle samo kalorii co ok. 12 jabłek, ok. 32 pomidorów,  dwudaniowy obiad (zupa, ziemniaki, kotlet, surówka). Stąd też wiadomo, że najłatwiej przytyć jedząc słodycze.  Następnie przedszkolaki układały wycięte z gazet ilustracje produktów spożywczych na odpowiednich wagonach dwóch pociągów. Jeden pociąg jechał do Krainy Zdrowia, a drugi do Niezdrowej Krainy. Po tym zadaniu, aby się trochę rozruszać każde dziecko wybrało się własnym Zdrowolotem do Tęczowej Krainy. Na „kolorowych przystankach” znajdowały się różne produkty. Dzieci miały ocenić poprzez położenie czerwonego, albo zielonego kółeczka, czy są one zdrowe, czy nie. Czerwone koło oznaczało, że są niezdrowe, a zielone zdrowe. To zadanie sprawiło przedszkolakom dużo radości. Następnie mierzyliśmy za pomocą 5 gramowej łyżeczki zawartość cukru w różnych produktach spożywczych. Po odczytaniu z opakowania zawartości cukru przez nauczyciela, dzieci odmierzały cukier do pojemnika, a następnie wsypywały go do woreczków strunowych. Woreczki z cukrem układaliśmy pod opakowaniami. Zadanie to uzmysłowiło wszystkim jak dużo cukru jemy, nie zdając sobie z tego sprawy. Dzieci stwierdziły, że muszą ograniczyć słodycze. Na zakończenie lekcji nauczyliśmy się piosenki „Ruch i podskok”, do której wykonywaliśmy odpowiednie ruchy adekwatne do treści. Podsumowaniem lekcji było wykonanie karty pracy Cukier? Nie, dziękuję!

Cele lekcji zostały zrealizowane dzieci zrozumiały, że bardzo ważne jest ograniczenie cukru i słodyczy w diecie.