Koncentracja to umiejętność skupiania uwagi na konkretnej czynności. W pierwszym okresie życia, podobnie jak pamięć, ma charakter mimowolny – dzieci od urodzenia potrafią kierować swoją uwagę w stronę światła, hałasu czy kolorowego obiektu – jest to jednak automatyczny odruch. Dopiero z czasem (od ok. 3 roku życia) dziecko uczy się świadomie kierować i utrzymywać swoją uwagę na wybranym obiekcie. Wymagana jest do tego jeszcze jedna umiejętność: ignorowanie dystraktorów np. grające w tle radio lub włączony telewizor dla małego dziecka mogą być dużym utrudnieniem.
Koncentracja uwagi to bardzo ważna umiejętność, jednak podatna na różne zakłócenia. Zdarza się, że sami – zupełnie nieświadomie – utrudniamy dzieciom rozwijanie tej umiejętności poprzez przestymulowanie: tu kolorowa piłka, tu grająca zabawka, tam krzyk siostry i włączony telewizor… Mózg małego dziecka nie jest w stanie uporać się z wszystkimi napływającymi bodźcami.
Jak długo dziecko jest się w stanie skoncentrować?
3 i 4 latki potrafią bawić się już ok. 20 minut, a podczas zajęć przedszkolnych ich uwaga utrzymuje się ok. 10 minut
Dzieci w ostatniej grupie przedszkolnej (5-6 lat) potrafią bawić się w skupieniu aż 40 minut, a przez ok., 20 min. są w stanie uczestniczyć w zajęciach, wykorzystujących uwagę dowolną.
Aby dziecko mogło ćwiczyć koncentrację uwagi, potrzebuje:
- spokoju,
- ciszy (na ile to możliwe),
- ograniczonego kontaktu z elektroniką!!!
- wypoczynku po zabawie.
Dzięki uważności dziecko zyska:
- umiejętność koncentracji uwagi
- lepszą zdolność radzenia sobie z negatywnymi emocjami, napięciem, frustracją
- spadek dolegliwości takich, jak: zmęczenie, choroby, niepokój
- wzrost poziomu energii i odczuwania radości
- polepszenie relacji z innymi dziećmi i rodzicami
Największym darem, jaki możesz podarować Twojemu dziecku (i sobie) jest dar uważności.
Warto pracować z dzieckiem i ćwiczyć pewne umiejętności, które przydają się w dorosłym życiu, a także sprzyjają procesowi koncentracji uwagi. Należą do nich:
- umiejętność słuchania
- umiejętność czekania
- umiejętność utrzymywania porządku
- umiejętność opowiadania
- systematyczność umiejętność radzenia sobie z niepowodzeniami
- umiejętność dokonywania wyboru
Proponowane poniżej ćwiczenia, gry i zabawy wpływają na poprawę koncentracji uwagi. Wspólne spędzanie czasu z dzieckiem zapewnia prawidłowy rozwój emocjonalny, społeczny i intelektualny, daje dziecku wiele radości i przyjemności, rozwija jego umiejętności, ćwiczy pokonywanie pojawiających się trudności oraz utrwala zdobywane wiadomości.
Zabawy, które można stosować w domu z dzieckiem poprawiające jego koncentrację to: gry planszowe, mozaiki, puzzle, wszelkie układanki, budowanie /konstruowanie z klocków, przewlekanie, segregowanie, zabawy typu : co się zmieniło ?, czego brakuje?, co będzie dalej? kto pierwszy znajdzie?, pisanie na plecach, co to za dźwięk?, zabawy w worek niespodzianek- dotykowe rozpoznawanie przedmiotów. Poświęćmy czas swojemu dziecku!.