Autor: Agnieszka Molter

W świecie kolorów -propozycje zabaw wyrabiających znajomość nazw i rozróżniania podstawowych kolorów oraz umiejętność tworzenia rytmów.

Proszę o przygotowanie klocków w czterech podstawowych kolorach lub wycięcie karteczek (można wykorzystać gotowe karteczki )

  1. Inscenizacja zabawy na podstawie wiersza „Kolory” – wskazywanie dowolnego klocka z odpowiednim kolorem usłyszanym podczas czytania wiersza.

Mam czerwoną piłkę, a czerwone kalosze

I czerwoną sukienkę do przedszkola noszę.

Żółte słońce świeci nad żółciutkim piaskiem,

Cytryny są żółte i okropnie kwaśne.

Jem czerwone poziomki, gdy jestem na łące,

I przyglądam się małej czerwonej biedronce.

Pod zielonym liściem siedzi sobie żaba.

Jest cała zielona, zupełnie jak trawa.

Niebieski balonik na niebieskim niebie

Jak niebieska chmurka płynie wprost do ciebie.

Zamiast kwaśnych cytryn jem żółte banany,

A żółty słonecznik dostałam od mamy.

Rozmowa na temat treści wiersza :

Czy pamiętasz :

co było w kolorze czerwonym?

co było w kolorze żółtym?

co było w kolorze zielonym ?

co było w kolorze niebieskim?

lub :

jakiego koloru była piłka, sukienka, biedronka itd ?

jakiego koloru był słonecznik, słońce itd.?

jakiego koloru była żaba, liść itd.?

jakiego kolory była chmurka, niebo, balonik?

2.Zabawy z kolorowymi klockami – zachęcanie do segregowania klocków wg kolorów  i układanie dowolnych kompozycji przestrzennych lub płaskich z klocków w jednym kolorze(zamiast klocków mogą to być np. kartoniki lub kartki w czterech podstawowych kolorach: żółtym, zielonym, czerwonym i niebieskim)

3.Zabawa matematyczna „ Kolorowe rytmy”– zaproponujcie dzieciom układanie z klocków pociągu na początku z dwóch wagoników w kolorach (np. czerwony i niebieski) – to tzw. „rytmy” czyli powtarzające się ciągi. Zadanie dla dziecka polega na poprawnym układaniu schematu: czerwony- niebieski, czerwony- niebieski itd., potem można układać trzy, cztery kolory np. czerwony – niebieski-zielony czy np. zielony-czerwony-żółty-zielony ( lub w innej kolejności-ważne aby dziecko poprawnie odtwarzało kolejność występujących po sobie kolorów, można utworzyć dwa do czterech powtórzeń,  w zależności od poprawności wykonania zadania przez dziecko )

4.Zabawa „Jakiego koloru brakuje?”- przygotujcie kartoniki lub klocki w czterech podstawowych kolorach i rozłóżcie na dywanie przed dzieckiem. Poproście je żeby zamknęło na chwilę oczy i zabierzcie jeden klocek (kartonik) – zadaniem dziecka jest odgadnięcie jakiego koloru brakuje. Jeśli dziecko chętnie się bawi można zwiększyć poziom trudności i dołożyć większą ilość klocków ( kartoników), a może kolejny kolor? Zabawę powtarzamy kilka razy.

5.Wyszukiwanie różnorodnych zabawek i przedmiotów w domu w kolorze zaproponowanym przez dorosłego i gromadzenie w wyznaczonym miejscu np. na dywanie. Po zabawie dzieci odnoszą wszystko na swoje stałe miejsca. Można zaproponować dziecku, aby z zamkniętymi oczami wylosowało klocek, powiedziało jego nazwę i wymieniło nazwy przedmiotów, zwierząt roślin itp., w tym kolorze.

  1. Na koniec – propozycje zabaw z kolorami  w pochmurne dni, a teraz w szczególności na dobry nastrój  – oto link : http://maluchwdomu.pl/2018/09/kolorowe-wodne-warstwy-eksperyment.html
  2. Można także pobawić się w tworzenie nowych kolorów ( barwy pochodne ) z barw podstawowych – w tym celu przygotowujemy trzy szklane pojemniki z wodą, moczymy w każdym inny kolor bibuły ( czerwona, żółta, niebieska) gdy woda się zabarwi wyciągamy bibułę. Bawimy się z dzieckiem – pytamy jaką nazwę mają te kolory, dziecko wskazuje i nazywa kolor lub dorosły nazywa kolor, a dziecko wskazuje.

W osobnym pojemniku łączymy ze sobą dwa kolory – dziecko nazywa kolory  (można za pomocą łyżeczki lub jak jest w domu to najlepiej pipetką – uczymy dziecko jak pobrać do pipety płyn ), zapoznajemy z nazwą, jak dziecko wie to samo nazywa powstałe kolory – można eksperymentować z kolorami, zabawa ma być dla dziecka przyjemnością :

  • żółty i czerwony = pomarańczowy
  • czerwony i niebieski = fioletowy
  • niebieski i żółty = zielony

z kolei powstałe kolory można też połączyć i nazywać kolejne nowe kolory:

  • niebieski i pomarańczowy da nam kolor granatowy
  • z czerwonego i zielonego otrzymamy kolor brązowy
  • fioletowy i żółty to mix, z którego otrzymamy kolor

Życzę owocnej i miłej zabawy!

Jak nauczyć przedszkolaka posługiwać się liczebnikami porządkowymi?.

Liczebniki, czyli wyrazy określające liczbę, ilość, kolejność itp., dzieli się na kilka grup. Najpopularniejsze to liczebniki główne, wyrażające liczbę (np. jeden, dwa, trzy, sto, tysiąc, itp. oraz liczebniki porządkowe wskazujące na kolejność (np. pierwszy, drugi, trzeci, dziesiąty, dwudziesty drugi).

Aby nauczyć przedszkolaka posługiwania się tymi liczebnikami należy organizować sytuacje edukacyjne oraz wplatać je w różne, nawet okazjonalne aktywności dzieci. Żadnych szczególnych materiałów dla dziecka w domu  nie trzeba w tym celu przygotowywać , wystarczy wykorzystać to, co jest dostępne w domu – zabawki, a wśród nich , pojazdy, zwierzęta, spinacze do bielizny, lalki itp.  Można również  organizować zabawy tematyczne np. „W sklepie” , „Na parkingu”, „W zoo”  itp. Jest to proste. W efekcie dziecko będzie umiało numerować przedmioty i będzie wiedziało, który jest pierwszy , który drugi. Jest to bardzo ważna kompetencja matematyczna przedszkolaka. Oto kilka przykładów zabaw organizowanych w sytuacji kiedy dziecko posługuje się liczebnikami głównymi. Od razu nie musimy uczyć dzieci posługiwania się liczebnikami porządkowymi w zakresie 10 , należy to zrobić w zakresie dostępnym dziecku- czyli jeśli dziecko przelicza tylko np. do 5, to uczmy liczebników porządkowych w zakresie 5. 

Zbudujcie z klocków  domek, lub poproś dziecku , aby samo narysowało, dorysuj schody, policz z dzieckiem schody : jeden, dwa trzy , cztery itd. Teraz pokaż : ten schodek jest pierwszy, ten drugi, a ten trzeci,  ten czwarty, potem zrób to z dzieckiem razem, żeby w końcu dziecko samodzielnie przeliczyło : pierwszy, drugi , trzeci ,czwarty. Utrwalaj te liczebniki w różnych sytuacjach, a gdy dziecko dobrze je opanuje możesz spróbować spytać i prosić dziecko o pokazanie , który schodek jest pierwszy, który drugi , który trzeci , a który czwarty itd.

 Podobnie można postąpić w zabawie tematycznej „Na parkingu”. Na kartce papieru wyrysujcie parking na resoraki dziecka. Ustawcie samochody, ustalcie , który wyjeżdża pierwszy, który drugi, trzeci…. Zachęć dziecko do nazywania tego co robi np.: pierwszy wyjeżdża zielony samochód, drugi wyjeżdża czerwony, trzeci wyjeżdża niebieski. Ustawcie je z boku w kolejności w jakiej wyjeżdżały i przeliczcie: ten był pierwszy, ten drugi , ten trzeci….

 Zachęć dziecko do wycięcia z niebieskiego papieru coś na kształt jeziora- będzie to wodopój dla zwierząt- ustawcie zwierzęta w kolejce do wodopoju, a dziecko przelicza: pierwszy, drugi…. Zadaj pytania : Który w kolejce jest słoń?, A która jest żyrafa ? itp. Są to sytuacje zachęcające dziecko do werbalizowania sytuacji matematycznych związanych z posługiwaniem się liczebnikami porządkowymi.

 Każdy w domu ma spinacze do bielizny. Wystarczy przypiąć je do kartki papieru lub na rozciągniętym sznurku i przeliczać liczebnikami porządkowymi.  Zachęcamy do wspólnych zabaw matematycznych.

Układamy schematy z figur geometrycznych – 3,4 latki.

  • Zabawę zaczynamy od wręczenia dziecku pustej planszy a następnie dajemy mu przygotowane wcześniej kolorowe schematy. Dziecko patrząc na schemat musi odwzorować układ figur na swojej pustej planszy. 

  • Kolejnym etapem będzie odwzorowanie układu figur ze słuchu. Na początku polecenia muszą być proste, czyli ułóż na planszy 2 koła, 4 trójkąty i 2 kwadraty.
  • Potem możemy utrudniać zadania prosząc dziecko ,aby układało na przemian trójkąt, kwadrat, koło lub 2 koła ,1 trójkąt, 1 kwadrat. Wszystko zależy od możliwości dziecka. Oczywiście za każdym razem prosimy, aby dziecko przeliczyło wszystkie elementy.
  • Najtrudniejszy etap zabawy związany jest z poleceniami dodaj i odejmij, kiedy dziecko przejdzie przez wszystkie powyższe etapy. Po ułożeniu schematu i przeliczeniu elementów prosimy, aby odjął z planszy np. 1 kwadrat i jeszcze raz przeliczył ile ich jest, a następnie spróbował określić czy jest ich mniej. W miejsce odjętych elementów możemy dodawać nowe i ponownie przeliczać.

         Powodzenia!

 

Domowe Montessori- rozwijanie mowy poprzez opowiadania.

 

Wiek przedszkolny charakteryzuje się ogromną dynamiką rozwoju mowy. Ważnym zadaniem przedszkola, a także Rodziców jest organizowanie sytuacji edukacyjnych, które aktywizują dzieci, zachęcają do swobodnych wypowiedzi, wyrażania własnych myśli, komunikatywnej mowy. Rozwijanie sprawności językowych powinno następować w parze z kształtowaniem innych funkcji psychicznych – logiczne myślenie, spostrzegawczość, pamięć, wyobraźnia.  Aktywizacji rozwoju mowy sprzyjają przede wszystkim te działania, które pobudzają emocje, wyzwalają dobre uczucia, trafiają do „wnętrza” dziecka .

  Zabawy pobudzające dzieci do wypowiedzi i doskonalące umiejętności opowiadania:

 Rodzic podaje miejsce akcji i bohaterów, a dziecko układa opowiadanie z ich udziałem,

  Dziecko razem z Rodzicem przygotowuje „rekwizyty teatralne” (np. magiczna różdżka, zaczarowany pierścionek Mamy, pudełko z dziecięcymi skarbami, a następnie układają opowiadanie z wykorzystaniem tych rekwizytów,

  rozmowy na temat różnych stanów emocjonalnych, wyrażanie ich gestem, słowem lub ruchem całego ciała.

Ważne jest, aby w rozwijaniu mowy i myślenia dziecka również odwoływać się do aktualnych przeżyć dziecka, jego doświadczeń, a także np. chociażby  zmian w przyrodzie.

W tym celu proponujemy Państwu opowiadanie związane z aktualną porą roku pt. „Jak chomik szukał wiosny”.  Dla dziecka będzie inspiracją do wypowiedzi. Proponowane ćwiczenia w oparciu o opowiadanie zawarte są na końcu opowiadania.

OPOWIADANIE „CHOMIK SZUKA WIOSNY”.

Pewnego dnia mały Chomik obudził się w swojej norce na skraju lasu. Ziewnął, przeciągnął się, przetarł oczy łapką, wyszedł z norki, szukać wiosny.

– Zimno – mruknął zaspany Chomik. Rozejrzał się dookoła, ale wiosny nigdzie nie było. Na gałązkach wierzby siedziały małe puchate wierzbowe kotki.

 – Co robicie tak wysoko? – spytał Chomik. – Rośniemy, rośniemy – zawołały wierzbowe kotki.

– A wiosny nie widziałyście? – spytał Chomik.

Ale właśnie nadleciał wiatr, wierzba zaszumiała gałązkami i Chomik nie usłyszał co mówią wierzbowe kotki. Poszedł więc dalej. Świeciło słonko, a po niebie przepływały małe chmurki.

– Halo – zawołał do nich Chomik. – Czy nie widziałyście wiosny? A wtedy jedna chmurka zasłoniła słońce i na Chomika spadły krople deszczu. – Brr…- skulił się Chomik przy ziemi i zobaczył małe, białe kwiatki.

– Może wy widziałyście wiosnę? – zapytał, ale kwiatki były malutkie i jeszcze nie potrafiły mówić.

 Chomik poszedł dolej szukać wiosny. W górze między drzewami fruwały ptaki. Były bardzo zajęte, bo zbierały gałązki i wiórki na budowę gniazd.

– Może wy wiecie, gdzie jest wiosna? – zawołał Chomik, ale ptaki śpiewały, ćwierkały, gwizdały i nawet nie słyszały głosu Chomika.

 – Muszę iść dalej, tutaj jeszcze nikt wiosny nie spotkał – mruknął do siebie.

 Aż wreszcie Chomik doszedł na łąkę, a tam na długich nogach stał pan bocian. Chomik zadarł wysoko głowę i przyjrzał się boćkowi. Jego nawet nie warto pytać o wiosnę, jest taki zmarznięty, że aż nos i nogi ma czerwone. A bocian też przyjrzał się Chomikowi i zaklekotał:

– Coś podobnego! – Ta żaba cała ubrana jest w ciepłe futerko, a ja myślałem, że już wiosna – i odleciał.

A Chomik powędrował dalej szukać wiosny …

  • Czego szukał chomik?
  • Czy chomik znalazł wiosnę ?
  • Jakie oznaki wiosny chomik nie zauważył?
  • A jakie Ty zauważyłeś już oznaki wiosny?

Ułóż wspólnie z dzieckiem zakończenie opowiadania.

 

Rozwijanie kompetencji matematycznych dzieci przedszkolnych.

Rozwijanie kompetencji matematycznych to nie tylko uczenie się przez dziecko umiejętności i wiedzy z matematyki. Matematyka już od przedszkola to rozwijanie pojęć matematycznych i odbywa się to jako jako proces poszukiwania, proces próbowania, doświadczania, a nawet  popełniania błędów. Dzięki temu dzieci powoli stają się odkrywcami i krytycznymi użytkownikami wiedzy matematycznej. Celem rozwijania kompetencji matematycznych w przedszkolu jest rozwijanie zdolności do poznawania rzeczywistości, stawiania hipotez, logicznego rozumowania, skutecznego wykorzystania różnych strategii i procedur matematycznych, rozwiązywania różnych problemów.

Nabywanie kompetencji matematycznych w okresie przedszkolnym jest szczególnie powiązane z osobistą działalnością  i aktywnością dzieci. W naszym przedszkolu główne formy zdobywana kompetencji matematycznych przez dzieci to formy empiryczne – to znaczy przez własne doświadczenie. Dzieci bardzo akceptują takie formy –  a zwłaszcza wtedy, gdy odczuwają satysfakcję z dobrze rozwiązanego zadania. Małym dzieciom przyjemność sprawia  proces rozwiązywania problemów.

W naszym przedszkolu materiały rozwojowe Marii Montessori stwarzają ogromne pole do rozwijania kompetencji matematycznych. Są  zorganizowane  logicznie – jedne wynikają z innych, są nadrzędne i podrzędne i ściśle powiązane z materiałami do kształcenia zmysłów. Umożliwiają one wyjście w uczeniu się dziecka od doświadczenia i poznania zmysłowego. Kształtowanie kompetencji matematycznych odbywa się poprzez organizowanie sytuacji edukacyjnych poprzez które, dziecko wprowadzane jest w świat liczb 1-10, potem poznaje system dziesiętny, następnie uczy się liczyć od 1 do 1000, żeby potem przejść do myślenia abstrakcyjnego. Materiały rozwojowe dają ogromną możliwość do rozwijania kompetencji matematycznych zarówno w odniesieniu dzieci mających trudności rozwojowe, jak i tych które prezentują podwyższony poziom sprawności matematycznej i zainteresowania w tym obszarze. Z myślą o tych ostatnich co roku przedszkole organizuje olimpiadę  matematyczną, podczas której dzieci mogą wykazać się swoimi kompetencjami matematycznymi, często wykraczającymi poza zakres podstawy programowej wychowania przedszkolnego.

 A oto przykłady innych kluczowych kompetencji matematycznych dzieci rozwijanych w naszym przedszkolu:

– umiejętność liczenia, rozumienia kardynalnego i porządkowego aspektu liczby,

– znajomość kształtów, również  brył geometrycznych,

– umiejętność wytyczania kierunków: na lewo, na prawo, posiadanie świadomości miejsca i przestrzeni,

-umiejętność  porównywania, segregowania, klasyfikowanie wg kilku cech jednocześnie, tworzenia zbiorów, łączenia grupy przedmiotów na podstawie cechy percepcyjnej- barwa, wielkość kształt, łączenia elementów w pary wg określonego kodu,

– umiejętność określania i dokonywania pomiaru wielkości i ciężaru w tym stosowanie odpowiednich pojęć, umiejętność posługiwania się waga szalkową

– umiejętność operowania liczbami w zakresie dostępnym dziecku– porównywanie, dodawanie, odejmowanie, dopełnianie, operowanie również „dużymi liczbami”, znajomość liczb parzystych i nieparzystych, posługiwania się liczebnikami głównymi i porządkowymi,

– umiejętność określania i dokonywania pomiaru szerokości, wysokości.

Inne kompetencje naszych przedszkolaków koncentrują się wokół sytuacji praktycznych np. umiejętności wykorzystywania liczenia w różnych okolicznościach dnia codziennego, rozwiązywania zadań tekstowych, umiejętność kodowania, dekodowania,  rozwiązywania problemów, poznawania nominałów wybranych monet i banknotów, konstruowanie gier planszowych z wątkiem matematycznym, poszukiwania niestandardowych rozwiązań.  Odbywa się to poprzez różnorodne zabawy, ćwiczenia i rozwijanie sytuacji problemowych z wątkiem matematycznym oraz poprzez organizowanie sytuacji edukacyjnych wplatanych w czynności dnia codziennego.

Jak zrobić z dzieckiem matematyczną grę planszową? To bardzo proste!

Kształcenie pojęć matematycznych dzieci  w przedszkolu jest bardzo istotną sprawą. Powinno opierać się  ono przede wszystkim na zabawach i ćwiczeniach, które  należy wplatać w codzienne i różnorodne sytuacje.  Jak kreatywnie spędzić czas ze swoim dzieckiem, zwłaszcza wtedy gdy jest np. chore i ma przymusowe siedzenie w domu bez kontaktu z rówieśnikami lub gdy jest wyjątkowa sytuacja jaką mamy teraz. Doskonałym pomysłem zarówno dla młodszych jak i starszych dzieci są gry – ściganki lub gry -opowiadania z rozbudowanym wątkiem matematycznym. Nauczenie dzieci konstruowania gier, oraz ich rozgrywania  przyczyni się nie tylko do rozwijania kluczowych kompetencji matematycznych, ale także będzie kształtowało odporność emocjonalną, co jest niezmiernie istotnym  czynnikiem wpływającym na  tak ważną dojrzałość szkolną. 

Jak do tego się zabrać ? Sklej kilka kartek papieru, aby uzyskać większy arkusz i aby powstała „mega duża” plansza gry. Zaznacz START jako początek gry i METĘ jako jej zakończenie. Ustal z dzieckiem nazwę gry np. „Przygoda w lesie” , „Nakarm kotki”, „Zapasy wiewiórki” itp. Poproś dziecko , aby wyrysowało planszę gry – trasę, ale  wraz z otoczeniem (jeśli to gra,której akcja toczy się w lesie, to niech rysuje drzewa, choinki, krzewy, zwierzęta…  lub je wycina z papieru i nakleja na planszę gry, wspieraj dziecko, mobilizuj do aktywności, stosuj pozytywne wzmocnienia- czyli chwal za wysiłek!. Teraz porą na Twoją aktywność- na planszy gry w odpowiednich miejscach zaznacz  matematyczne  zadania do wykonania, związane z dodawaniem, odejmowaniem , porównywaniem… wpleć je w wątki gry. Ustal wspólnie z dzieckiem kiedy i za co otrzyma punkty, rozrysuj na planszy pułapki i ustalcie pozostałe zasady gry np. – wygrywa ten kto… Pułapki  również mogą mieć charakter zadań matematycznych. Ucz dziecko negocjować warunki gry i przede wszystkim przestrzegać ich reguł – ma oto ogromny wpływ na hartowanie odporności emocjonalnej i radzenia sobie w sytuacji porażki, jaką zapewne dla niektórych dzieci będzie przegrana.

Gry dostarczają wiele okazji do  kształtowania pożądanych  umiejętności, sprawności  i nawyków. To doskonały sposób na spędzanie czasu z dzieckiem.  Zabawy i gry oprócz  funkcji poznawczych, kształcących,wychowawczych pełnią również funkcje terapeutyczną . Pozwalają dziecku  zwiększyć poczucie własnej wartości, a  atmosfera, przyjazny klimat, zabawa, ruch  sprzyja otwartości i szczerości.