Rozwój małej motoryki zawiera się w całościowym rozwoju psychomotorycznym dziecka. Motoryka mała jest to, mówiąc najprościej, sprawność dłoni i palców, czyli coś, co wyjątkowo intensywnie ćwiczy się przez pierwsze lata życia. Do podstawowych umiejętności związanych z rozwojem małej motoryki zalicza się: kontrolowane ruchy rąk i palców, chwytanie przedmiotów jedną ręką bez pomocy, manipulowanie przedmiotem w celu wykonania zadania oraz skoordynowane używanie obu rąk. Dlaczego jest to takie ważne? Od małej motoryki zależy opanowanie umiejętności samoobsługowych, rysowania i pisania. Dobre panowanie nad palcami i dłońmi przydaje się szczególnie w przedszkolu i szkole, dzięki temu nauka jest dla dziecka przyjemnością, a nie źródłem frustracji. W trakcie rozwoju dziecka funkcja ta ewoluuje, osiągając coraz większy poziom sprawności. Ruchy dłoni i palców dziecka stają się coraz bardziej precyzyjne, dzięki czemu może ono wykonywać złożone i skomplikowane czynności. Początkowo dzieci manipulują przedmiotami, by następnie nabywać umiejętność posługiwania się nimi.
Oto propozycje zabaw, które pomogą ćwiczyć umiejętności z zakresu małej motoryki:
Wyjmowanie przedmiotów z pudełka
Doskonalimy umiejętność chwytania przedmiotów bez patrzenia. Potrzebne będzie zamknięte kartonowe pudełko, w którym wycinamy otwór swobodnie mieszczący rączkę dziecka. Do pudełka wkładamy przedmioty różnej wielkości (np. klocki, łyżkę, maskotkę) i zachęcamy dziecko do tego, aby zostało małym odkrywcą.
Edukacyjne kolorowanki
W obecnych czasach mamy do wyboru mnóstwo kolorowanek. Na pewno każdy znajdzie coś co będzie interesujące dla swoich pociech.
Prace remontowe
Czyli wbijanie gwoździ i wkręcanie śrubek, oczywiście w warunkach kontrolowanych! Przy odpowiedniej pomocy i asekuracji mamy lub taty.
Wrzucanie przedmiotów do miseczek
Potrzebne będą małe przedmioty (np. orzechy, klocki, guziki, koraliki) oraz miseczki. Podczas tej zabawy doskonalimy umiejętność chwytania palcami. Dziecko samo może wybrać sposób posegregowania przedmiotów, ważne żeby zachęcać go do podnoszenia i przekładania.
Klocki
Drewniane lub plastikowe, małe lub duże… klocki to idealna zabawa ćwicząca umiejętności z zakresu małej motoryki, rozwija wyobraźnię oraz umiejętność planowania przestrzennego.
Rysowanie kredą
Kiedy dziecku znudzą się już kolorowanki, zawsze można zaproponować mu rysowanie kredą. Jest to dla dzieci ogromna frajda, a kredą, tak samo jak kredką, trzeba umiejętnie operować.
Nabieranie łyżką
Ta zabawa nie dość, że doskonali chwytanie i manipulowanie przyrządami, to jeszcze wspomaga rozwój samodzielnego jedzenia. Będą nam potrzebne 2 miseczki, do jednej z nich wsypujemy ryż, kaszę, czy inne sypkie produkty. Zadaniem dziecka jest przesypanie za pomocą łyżki danego produktu do pustej miski.
Lepienie z plasteliny
Lepienie z plasteliny ma mnóstwo zalet, to idealny sposób na poprawę umiejętności związanych z motoryka małą. Po prostu, plastelina w dłoń i do zabawy!
Malowanie
Zarówno pędzelkiem, jak i dłońmi. To wspaniała zabawa, która pozwala ćwiczyć precyzyjne ruchy dłoni i ręki.
Origami
Wiadomo, że małe dziecko nie będzie w stanie złożyć z papieru trójwymiarowego łabędzia, ale samo składanie kartek jest już dobrym ćwiczeniem. Dostosujmy poziom trudności do wieku dziecka, najpierw ćwiczmy składanie kartki na pół i na ćwierć, później możemy przejść do bardziej zaawansowanych operacji.
Układanie obrazków
Z patyczków, kredek lub wykałaczek. Podczas tej zabawy powstanie wiele ciekawych dzieł sztuki, a precyzyjne ruchy dłoni i palców będą coraz sprawniejsze.
Cienie na ścianie
Kiedy na dworze będzie już ciemno, wyłączmy oświetlenie sufitowe i ustawmy biurkową lampkę żarówką do ściany. Teraz możemy zacząć zabawę w teatr cieni, oczywiście tych, wykonywanych palcami. Pokazujmy dziecku różne kształty i poprośmy o powtórzenie. Wyćwiczymy nie tylko sprawność naszych dłoni, ale też dziecięcą wyobraźnię.
Przewlekanie, nawlekanie, wyszywanie
Ze starszym dzieckiem możemy przeprowadzić pierwszą lekcję szycia. Młodsze będzie zadowolone przewlekaniem sznurka przez zrobione w kartonie dziurki lub przez uchwyty szafek oraz nawlekaniem korali na sznurek.
Rozwieszanie prania
Dziecko ma wtedy szansę ćwiczyć siłę mięśni i koordynację rąk. Nauczmy go przypinać ubrania klamerkami do sznurka. Najlepiej ćwiczyć na drobnych rzeczach- ścierkach, chusteczkach, skarpetkach. Gdy nasze pranie już będzie suche zaangażujmy dziecko także do składania. Segregowanie i dobieranie skarpetek do pary będzie świetnym zadanie dla każdego przedszkolaka.
Szczypce i kombinerki
Do tego kilkanaście różnych przedmiotów i pudełek. Zabawa w przenoszenie gotowa!
Cięcie nożyczkami
Nie ograniczajmy się tylko do wycinanek! Potnijmy gazety albo stare szmatki. Ćwiczmy naszą wyobraźnię i umiejętności posługiwania się nożyczkami. Następnie pocięte elementy przyklejmy na karton, dzięki temu stworzymy ciekawą pracę plastyczną.
Wspólne gotowanie
Kuchnia jest idealną przestrzenią do manualnych ćwiczeń. Nasz mały pomocnik może kroić miękkie warzywa (tępym nożem), mieszać składniki w misce czy rozkładać na stole sztućce. Przedszkolaki są do tego przyzwyczajone bowiem pełnią w przedszkolu dyżury i świetnie radzą sobie z tymi obowiązkami. Satysfakcja ze wspólnego gotowania, gwarantowana!
Życzymy udanej zabawy i czerpania radości ze wspólnie spędzonego czasu 🙂