Zabawy ze zdaniami, wyrazami, sylabami i literami

• śpiewamy zdania sylabami – zmiana natężenia, tempa, wysokości głosu

• próbujemy ułożyć wyrazy, a potem zdania z rozsypanek sylabowych i wyrazowych

• pokazujemy dziecku, że sylaba może się składać z różnej liczby liter

• śpiewamy samogłoski na jednym dźwięku legato, tj. łącznie uuuuaaaaooooeeeiiiyyyy
• skandujemy każdy dźwięk osobno – staccato – u-u-u-a-a-a-o-o-o…
• próbujemy zaśpiewać znaną piosenkę, np. „Jedzie pociąg” samogłoskami (aoeaoei)
• obserwacjemy, co się dzieje z zębami przy wymawianiu s, z, c, dz
• bawimy się w „uśmiech – ryjek”: wymawiamy na przemian e-u, s – sz
• opisujemy przedmiot przez głoskowanie – d-u-ż-y, m-a, d-ł-u-g-i , o-g-o-n itp.
• zadajemy zagadki: zaczyna się na „k” i miauczy (kot); na „d” i jest mokry (deszcz) itp.
• wybieramy te obrazki, których nazwa rozpoczyna się na tę samą głoskę (np. jajko, jabłko, jodła, jaskółka itp.).

Przykłady zabaw i ćwiczeń słuchowych, wzrokowych:
„Co to za słowo?” – rodzic wypowiada słowa z podziałem na głoski, dziecko dokonuje syntezy i podaje słowo

„Układamy słowa na daną głoskę” – rodzic wymienia słowo, prosi aby dziecko ułożyło słowo rozpoczynające się jego drugą głoską (np. nora – dziecko układa słowo na o)

„Literowa kostka” – na kostce umieszczone są litery, rzucamy kostką, odczytujemy literę i mówimy słowo zaczynające się tą literą, dzielimy je na głoski, liczymy i układamy właściwą liczbę klocków

,,Litera i głoska?”– nazywanie obrazków, wyróżnianie pierwszej głoski, ostatniej, głoskowanie nazwy, wyszukiwanie pasującego wyrazu

„Co jest potrzebne do zabawy?”– spośród obrazków dzieci wybierają te , które potrzebne są do zabawy, określają głoskę w nagłosie (na początku) i układają obrazek pod kartonikiem z odpowiednią literą.

,,Wizytówki”– spośród wizytówek, dzieci wyszukują tą ze swoim imieniem, układanie wizytówki z rozsypanki literowej

,,ZZZZZZZ” – tworzenie bajeczek, ze słowami zaczynającymi się tą samą głoską

Złośliwa zebra z zaczarowanego zamku zobaczyła zabawki Zuzi – zepsuła złoty zegar. Zdenerwowana, zapłakana Zuzia złośliwemu zwierzakowi zaśpiewała, zawarczała – zzzzzzzz.

„Dokończ słowo” – rodzic mówi sylabę, a dziecko dopowiada tak, by powstało słowo

„Pomieszane sylaby” – rodzic podaje słowa, w których są poprzestawiane sylaby, dzieci podają ich prawidłowe brzmienie (np. mek – do =domek; dy-lo = lody; ko-mle = mleko)

,,Sztafeta sylabowa” – tworzenie wyrazów rozpoczynających się od tej samej sylaby – mama, makaron, marzenia, makrela itp. lub kończących się tą samą sylabą np. piżama, rama, mama, tama itp.;

,,Łańcuch sylabowy” – rozpoczynamy zabawę wypowiadając dwusylabowy wyraz, dziecko powtarza wyraz i dzieli go na sylaby. Druga sylaba staje się początkiem nowego wyrazu powstałego np: wa – ta (wata), ta – ma (tama), ma – ki (maki), ki – je (kije), je – my (jemy), my – dło (mydło) tak aż do wyczerpania pomysłów;

„Sylabowe zgadywanki” – losowanie obrazków np. balon, samolot, kot, parasol itp. Głośne wypowiedzenie nazwy, dzielenie jej na sylaby, liczenie, z ilu sylab się składa (klaskanie, tupanie, podskakiwanie)

„Tropienie sylab” – składanie obrazka z części w całość, nazywanie a następnie dzielenie nazwy na sylaby

„Odczytaj zdanie” – „odczytanie” nazw obrazków, tworzenie zdań np. Smutny zając chodzi po lesie.

,,Bawimy się paluszkami” – tworzenie zgłosek (sylab) przy rymowankach, trzymając palce złączone ruszamy tylko serdecznymi, które się krzyżują – raz po jednej, raz po drugiej stronie i mówimy:
Dzi-eń dob-ry! Dzi-eń dob-ry!
Następnie palce, które „się kłaniały” całują się, a my cmokamy (trzy razy), powtarzamy gesty i cmokanie. Składamy razem swoje dłonie (dotykają się tylko czubki palców). Po każdej sylabie po kolei odrywamy palce od siebie (zaczy-nając od kciuka) i z powrotem składamy palce, mówiąc:
Mu-zy-ka, mu-zy-ka!
Wszę-dzie nam gra!

„Takie same wyrazy” – szukanie dwóch takich samych wyrazów wśród wielu innych

,,Ciągi słowne” Jest to ćwiczenie koncentracji i wrażliwości słuchowej. Dziecko słucha słowa, a następnie powtarza je zachowując tę samą liczbę i kolejność np.:

tamburyno – bębenek – talerze;     gra – muzyka – śpiew – taniec;                   orkiestra – instrumenty – dyrygent – utwór – śpiewak

„Bardzo długie zdania”
Rodzic wypowiada proste zdanie składające się z dwóch wyrazów. Zadaniem dziecka jest kolejne dodawanie jednego słowa, tak by powstało bardzo długie, a jednocześnie logicznie brzmiące zdanie. Np.
Bałwanek stoi…
Bałwanek stoi na…
Bałwanek stoi na środku …
Bałwanek stoi na środku podwórka…itd.
Przykłady ćwiczeń manualnych:
– wycinanie, wydzieranie, klejenie, malowanie, rysowanie

– pisanie po śladzie

– stemplowanie lub wypełnianie inną metodą środka litery

– dopełnianie rysunku – kończenie rysunku np. listka, drzewa, jabłka – dorysowanie -wypełnienie powierzchni     rysunku plasteliną, papierem kolorowym lub innym materiałem

Zabawy z kinezjologii edukacyjnej:
• ruchy naprzemienne – prosimy dziecko, by wykonało ruchy naprzemienne ( podnieś kolano i dotknij nim przeciwną dłoń lub łokieć), ćwiczenie można wykonać z tyłu ciała krzyżując rękę i przeciwległą nogę. Można je wykonywać przy muzyce, lub śpiewie
• leniwe ósemki – na dużym arkuszu papieru rysujemy dużą leniwą ósemkę (znak nieskończoności, przewrócona 8). Następnie prosimy dziecko, by przywitało się z ósemką, wodząc palcem za jej konturami. Dziecko może też same rysować leniwe ósemki, rysując je w powietrzu rękami, nogami – raz jedną, raz drugą.
• kołyska usiądź na podłodze, odchyl się do tylu, ręce ugięte w łokciach, podeprzyj się na przedramionach. Wykonuj ruchy zgiętymi w kolanach nogami z jednej strony na drugą
• oddychanie brzuszkiem połóż ręce na brzuchu, weź wdech przez nos i rozpocznij długi wydech, wypuszczając powietrze krótkimi dmuchnięciami przez lekko otwarte usta. Oddy-chaj powoli, nadmuchując brzuch, jak balon.
• zginanie stopy usiądź, zegnij nogę w kolanie i połóż ją na kolanie drugiej nogi. Chwyć przyczepy początkowe i końcowe mięśni łydki i trzymaj je. Powoli poruszaj stopą zginaj ją i prostuj. Powtórz to samo drugą nogą.

UWAGI DLA RODZICÓW
1. Litera jest znakiem graficznym, a głoska jej odpowiednikiem słuchowym. Litery widzimy i piszemy, głoski słyszymy i wymawiamy (liter w wyrazie może być więcej niż głosek, np.: sz, cz, dz.
2. Spółgłoski należy wymawiać w miarę możliwości bez przygłosu w postaci „y” który w późniejszym okresie może utrudniać dziecku naukę czytania.
3. Przy wyodrębnianiu pierwszej i ostatniej głoski w wyrazie najlepiej jest zaczynać od wyrazów rozpoczynających i kończących się samogłoskami

Źródło: http://p11zabrze.pl/zabawyczytpis.html

Adresy stron z ćwiczeniami i zabawami dla dzieci

https://www.superkid.pl/rymy-i-rymowanki

https://mojedziecikreatywnie.pl/2017/11/zabawy-dla-dzieci-w-domu/

Kształcenie pojęć matematycznych dzieci  w przedszkolu jest bardzo istotną sprawą. Powinno opierać się  ono przede wszystkim na zabawach i ćwiczeniach, które  należy wplatać w codzienne i różnorodne sytuacje.  Jak kreatywnie spędzić czas ze swoim dzieckiem, zwłaszcza wtedy gdy jest np. chore i ma przymusowe siedzenie w domu bez kontaktu z rówieśnikami lub gdy jest wyjątkowa sytuacja jaką mamy teraz. Doskonałym pomysłem zarówno dla młodszych jak i starszych dzieci są gry – ściganki lub gry -opowiadania z rozbudowanym wątkiem matematycznym. Nauczenie dzieci konstruowania gier, oraz ich rozgrywania  przyczyni się nie tylko do rozwijania kluczowych kompetencji matematycznych, ale także będzie kształtowało odporność emocjonalną, co jest niezmiernie istotnym  czynnikiem wpływającym na  tak ważną dojrzałość szkolną. 

Jak do tego się zabrać ? Sklej kilka kartek papieru, aby uzyskać większy arkusz i aby powstała „mega duża” plansza gry. Zaznacz START jako początek gry i METĘ jako jej zakończenie. Ustal z dzieckiem nazwę gry np. „Przygoda w lesie” , „Nakarm kotki”, „Zapasy wiewiórki” itp. Poproś dziecko , aby wyrysowało planszę gry – trasę, ale  wraz z otoczeniem (jeśli to gra,której akcja toczy się w lesie, to niech rysuje drzewa, choinki, krzewy, zwierzęta…  lub je wycina z papieru i nakleja na planszę gry, wspieraj dziecko, mobilizuj do aktywności, stosuj pozytywne wzmocnienia- czyli chwal za wysiłek!. Teraz porą na Twoją aktywność- na planszy gry w odpowiednich miejscach zaznacz  matematyczne  zadania do wykonania, związane z dodawaniem, odejmowaniem , porównywaniem… wpleć je w wątki gry. Ustal wspólnie z dzieckiem kiedy i za co otrzyma punkty, rozrysuj na planszy pułapki i ustalcie pozostałe zasady gry np. – wygrywa ten kto… Pułapki  również mogą mieć charakter zadań matematycznych. Ucz dziecko negocjować warunki gry i przede wszystkim przestrzegać ich reguł – ma oto ogromny wpływ na hartowanie odporności emocjonalnej i radzenia sobie w sytuacji porażki, jaką zapewne dla niektórych dzieci będzie przegrana.

Gry dostarczają wiele okazji do  kształtowania pożądanych  umiejętności, sprawności  i nawyków. To doskonały sposób na spędzanie czasu z dzieckiem.  Zabawy i gry oprócz  funkcji poznawczych, kształcących,wychowawczych pełnią również funkcje terapeutyczną . Pozwalają dziecku  zwiększyć poczucie własnej wartości, a  atmosfera, przyjazny klimat, zabawa, ruch  sprzyja otwartości i szczerości.